VIỆC SỬ DỤNG HÓA ĐƠN BẤT HỢP PHÁP VÀ BIỆN PHÁP XỬ PHẠT
Hóa đơn là chứng từ do người bán lập, ghi nhận thông tin bán hàng hóa, dịch vụ theo quy định của pháp luật, là một giấy tờ do bên bán phát hành yêu cầu thanh toán các mặt hàng với số lượng và đơn giá liệt kê trong giấy tờ đó. Sau khi bên mua thanh toán, bên bán sẽ xác nhận vào hóa đơn chẳng hạn như đóng dấu chứng nhận đã trả tiền.
Theo Thông tư số 39/2014/TT-BTC ngày 31/3/2014 hướng dẫn thi hành Nghị định số 51/2010/NĐ-CP ngày 14/5/2010 và Nghị định số 04/2014/NĐ-CP ngày 17/1/2014 của Chính phủ về hóa đơn bán hàng, cung ứng dịch vụ (“Thông tư 39/2014/TT-BTC”), hoá đơn gồm có các loại sau: Hoá đơn giá trị gia tăng, Hoá đơn bán hàng, Hóa đơn khác: tem; vé; thẻ; phiếu thu tiền bảo hiểm, Phiếu thu tiền cước vận chuyển hàng không; chứng từ thu cước phí vận tải quốc tế; chứng từ thu phí dịch vụ ngân hàng…, hình thức và nội dung được lập theo thông lệ quốc tế và các quy định của pháp luật có liên quan.
Hóa đơn phải được sử dụng đúng theo quy định của pháp luật. Nếu sử dụng hóa đơn bất hợp pháp có thể bị xử phạt cả về hành chính lẫn hình sự. Do đó, pháp luật quy định rất cụ thể về những hành vi sai, trái pháp luật liên quan đến hoá đơn tại Điều 23 Thông tư 39/2014/TT-BTC như sau:
1. Sử dụng bất hợp pháp hóa đơn là việc lập khống hóa đơn; cho hoặc bán hóa đơn chưa lập để tổ chức, cá nhân khác lập khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ (trừ các trường hợp được sử dụng hóa đơn do cơ quan thuế bán hoặc cấp và trường hợp được ủy nhiệm lập hóa đơn theo hướng dẫn tại Thông tư này); cho hoặc bán hóa đơn đã lập để tổ chức, cá nhân khác hạch toán, khai thuế hoặc thanh toán vốn ngân sách; lập hóa đơn không ghi đầy đủ các nội dung bắt buộc; lập hóa đơn sai lệch nội dung giữa các liên; dùng hóa đơn của hàng hóa, dịch vụ này để chứng minh cho hàng hóa, dịch vụ khác.
2. Một số trường hợp cụ thể được xác định là sử dụng bất hợp pháp hóa đơn:
– Hóa đơn có nội dung được ghi không có thực một phần hoặc toàn bộ.
– Sử dụng hóa đơn của tổ chức, cá nhân khác để bán ra, để hợp thức hóa hàng hóa, dịch vụ mua vào không có chứng từ hoặc hàng hóa, dịch vụ bán ra để gian lận thuế, để bán hàng hóa nhưng không kê khai nộp thuế.
– Sử dụng hóa đơn của tổ chức, cá nhân khác để bán hàng hóa, dịch vụ, nhưng không kê khai nộp thuế, gian lận thuế; để hợp thức hàng hóa, dịch vụ mua vào không có chứng từ.
– Hóa đơn có sự chênh lệch về giá trị hàng hóa, dịch vụ hoặc sai lệch các tiêu thức bắt buộc giữa các liên của hóa đơn.
– Sử dụng hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ mà cơ quan thuế, cơ quan công an và các cơ quan chức năng khác đã kết luận là sử dụng bất hợp pháp hóa đơn.
Việc sử dụng trái phép hoá đơn có thể gây thất thoát tiền thuế, gây thất thu cho ngân sách nhà nước do đó đối với pháp nhân có thể bị phạt tiền đến 1 tỷ đồng, thu hồi đăng ký hoạt động vĩnh viễn, cấm hoạt động có thời hạn một số lĩnh vực, cấm huy động vốn. Tùy theo số tiền thu lợi bất chính, mức độ thiệt hại cho ngân sách nhà nước, số lượng ấn chỉ (hóa đơn) phát hành và tính chất của hành vi phạm tội mà Cơ quan điều tra làm rõ, các cá nhân có thể bị phạt tiền đến 50 triệu đồng và mức phạt cao nhất đến 05 năm tù giam.
Việc sử dụng trái phép hoá đơn thuộc nhóm Tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước thuộc quy định tại Điều 203 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 được quy định mức hình phạt như sau:
1. Người nào in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước ở dạng phôi từ 50 số đến dưới 100 số hoặc hóa đơn, chứng từ đã ghi nội dung từ 10 số đến dưới 30 số hoặc thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
d) Hóa đơn, chứng từ ở dạng phôi từ 100 số trở lên hoặc hóa đơn, chứng từ đã ghi nội dung từ 30 số trở lên;
đ) Thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên;
e) Gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước 100.000.000 đồng trở lên;
g) Tái phạm nguy hiểm.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
4. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:
a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng;
b) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, d, đ, e và g khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng;
c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;
d) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.
Tóm lại, mọi vi phạm liên quan đến việc sử dụng hoá đơn bất hợp pháp khi bị phát hiện sẽ bị xử lý nghiêm minh, mọi hậu quả do vi phạm gây ra phải được khắc phục theo đúng quy định của pháp luật. Do đó, doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức khác, hộ, cá nhân kinh doanh phải lưu ý và theo dõi chặt chẽ mọi thông báo, hướng dẫn từ phía cơ quan thuế và đảm bảo mọi nguyên tắc trong hoạt động kế toán phải được thực hiện đúng quy trình và theo quy định pháp luật.
Trên đây bài viết nhằm hỗ trợ cung cấp kiến thức pháp luật về hoá đơn và việc sử dụng hoá đơn. Nếu Quý khách hàng còn bất kỳ thắc mắc liên quan đến vấn đề trên hoặc cần được tư vấn pháp luật doanh nghiệp. Vui lòng liên hệ trực tiếp tới Luật sư của chúng tôi_HOTLINE: 0918918 672_ Luật sư Nguyễn Quang Thái _ Luật sư đại diện Văn phòng Luật sư Nguyễn Quang Thái và Cộng sự.
Rất mong nhận được sự hợp tác của Quý khách hàng!